Poniższy wpis jest częścią Wystawy Końcoworocznej 2022 on-line – prezentacji działań poszczególnych pracowni i zakładów Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP im. Jana Matejki w Krakowie w roku akademickim 2021/2022.
kierowniczka przedmiotu: dr Aleksandra Hola mgr Grzegorz Kostecki, dr Irma Pawelska
W ramach kursu strukturalnej konserwacji malowideł tablicowych studentki V roku Zuzanna Borek, Anna Litwin i Ewa Paciora uczestniczyły w pracach konserwatorskich przy dwóch obrazach, były to: siedemnastowieczny wizerunek „Matki Boskiej Jagodnej” z parafii Nawiedzenia NMP w Suchej Beskidzkiej oraz szesnastowieczne przedstawienie „Trójcy Świętej” ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach.
Studentka Zuzanna Borek opracowuje drewnianą wstawkę do uzupełnienia ubytku w podobraziu. Praca przy obrazie „Trójca Święta” w Pracowni Konserwatorskiej w Pałacu bpa Erazma Ciołka. R.a. 2021/22, fot. dr Irma Pawelska
Drugi z projektów prowadzony był we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie. Studentki w czasie zajęć uczyły się używać ręcznych narzędzi do obróbki drewna – strugów, dłut, pił japońskich, poznały także sposoby ostrzenia narzędzi. Projekty prowadzone przez dwa semestry dały możliwość wypróbowania szeregu zabiegów typowych dla pracy konserwatora podobrazi drewnianych – wysuwaliśmy i modyfikowaliśmy szpongi, kleiliśmy spękane podobrazia, rozdzielaliśmy niepoprawnie sklejone deski, usuwaliśmy tzw. motylki czyli drewniane wstawki w kształcie kokardek, które niegdyś wstawiano w poprzek spoiny, wykonywaliśmy bardzo precyzyjne uzupełnienia drewna, wykonaliśmy także precyzyjną oprawę w formie tzw. „choinki”.
Studentka Anna Litwin i prowadzący zajęcia Grzegorz Kostecki w tymczasowej pracowni zorganizowanej w budynku przy ul. Lea. Praca przy obrazie MB Jagodnej. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaFragment podobrazia obrazu z MB Jagodną. Widoczne są wstawki nazywane kokardkami, czyli poprzeczne wzmocnienia klejenia desek, wprowadzone w trójkątne gniazda wycięte w podobraziu. Niegdyś częsta metoda stosowana w konserwacji podobrazi drewnianych. Dziś wiemy o niej, że nie jest skuteczna, a bywa nawet szkodliwa. Po usunięciu „kokardek” studentki uzupełniły ubytki drewna podobrazia małymi kawałkami drewna lipowego, ułożonymi zgodnie z kierunkiem włókien drewna podobrazia. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaStudentki przy pracy. Zuzanna Borek i Anna Litwin ( zdjęcie po prawej) heblują, na środkowym zdjęciu Ewa Paciora pracuje z grubościówką. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaWysuwanie szpongi z gniazda przy pomocy długich ścisków typu „sash clamp”, metoda ta jest najbezpieczniejsza dla obrazu. Na sąsiadujących zdjęciach szczegóły modyfikacji szpong, które po tych zmianach mogły ponownie zostać wprowadzone w gniazda. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaStudentki V roku przy pracy, od lewej Anna Litwin, Zuzanna Borek, Ewa Paciora. Opracowywanie heblami i dłutami wstawek drewnianych w miejscu usuniętych „kokardek”. R.a. 2021/22, fot. I.PawleskaStudentki V roku – Zuzanna Borek, Ewa Paciora, Anna Litwin, w trakcie klejenia spękania podobrazia obrazu z przedstawieniem „Świętej Trójcy”. Zajęcia prowadzone w Pracowni Konserwatorskiej Muzeum Narodowego w Krakowie w Oddziale w Pałacu bpa Erazma Ciołka. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaStudentka Zuzanna Borek pracuje przy obrazie z przedstawieniem „Świętej Trójcy”, przygotowanie do klejenia rozległego spękania. Skomplikowana i nietypowa budowa podobrazia sprawiła, że konieczna była resekcja fragmentu podobrazia, po to by odsłonić linię klejenia. R.a. 2021/22, fot. dr Irma PawelskaW pracowni świeci się złoto. Prowadzący zajęcia Irma Pawelska i Grzegorz Kostecki pracują z pomocą frezarki. Paulina Węgrzyn, niedawna absolwentka WKiRDS, zastępująca na zajęciach Aleksandrę Holę opracowuje powierzchnię wstawek w miejscach usuniętych kokardek. R.a. 2021/22, fot. dr Monika Tarnowska-ReszczyńskaPaulina Węgrzyn opracowuje powierzchnię klinów zastosowanych wedle włoskiej metody klejenia desek podobrazi. R.a. 2021/22, fot. dr Irma Pawelska
