Józef Nykiel "Malarstwo i rysunek"
Dnia 1. grudnia w Galerii „Cztery Ściany” miał miejsce wernisaż wystawy prof. Józefa Nykiela pt. „Malarstwo i rysunek”. Uroczyste otwarcie uświetniły przemówienia pani Dziekan prof. G. Korpal oraz prof. S. Wiśniewskiego.
Po części oficjalnej odbył się jubileusz z okazji 50-lecia pracy Profesora zorganizowany przez pracowników Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki. Temat imprezy; wystrój oraz stroje nawiązywały do XIX-wiecznego sklepu z artykułami malarskimi. Dekoracja oraz poczęstunek – tradycyjnie już – własnoręcznie przygotowane przez pracowników wydziału uświetniły niezwykłe spotkanie w gronie zespołu oraz najbliższych.
Wystawa czynna w dniach: od 02.12.2008 r. do 03.01.2009 r.
Od poniedziałku do piątku w godz. od 8.00 do 19.00
Adres: 30-052 Kraków, ul. Lea 27-29
E-mail: galeria.wkirds@asp.krakow.pl
Twórczość artystyczna wyrasta na gruncie tych samych zalet ludzkiego umysłu i charakteru, które stanowią współczynniki każdej innej twórczej działalności. Zalety takie, jak niezależność spojrzenia na rzeczywistość, jasność określeń i definicji, odwaga głoszenia odkrytych prawd, wysoka wrażliwość na zjawiska życia, żarliwa dociekliwość badawcza, szybkość refleksu intelektualnego – stanowią trzon osobowości zarówno uczonego jak polityka, artysty i filozofa. Słowa te wygłosił przed pięćdziesięciu laty rektor krakowskiej ASP prof. Czesław Rzepiński, inaugurując rok akademicki 1958/1959. Gdybyśmy mogli cofnąć czas, zobaczylibyśmy pośród słuchaczy dzisiejszego Jubilata, prof. Józefa Nykiela, który wówczas, jeszcze jako student, podejmował obowiązki asystenta w krakowskiej ASP.
Droga artystyczna prof. Józefa Nykiela prowadziła poprzez studia malarskie w pracowni prof. Czesława Rzepińskiego w kierunku zainteresowań konserwacją dzieł sztuki, w zakresie której w 1959 roku obronił pracę magisterską pod kierunkiem prof. Józefa Edwarda Dutkiewicza. Odtąd stale związany jest z Wydziałem Konserwacji Dzieł Sztuki; początkowo jako asystent w pracowni prof. Jana Hoplińskiego, później jako adiunkt (od 1969), docent (od 1977) i profesor (od 1997). W okresie 1978-1981 pełnił funkcję prodziekana, a w latach 1981-84 i 1999-2002 – dziekana Wydziału. Równocześnie, od 1969 r. do chwili obecnej, kieruje Pracownią Technologii i Technik Malarskich, a od roku 1987 – Katedrą Technologii i Technik Dzieł Sztuki. Szczególnym przedmiotem zainteresowań naukowych Profesora jest technologia dzieł sztuki dawnej, której poświęcił szereg liczących się publikacji, i której od pięćdziesięciu lat naucza adeptów sztuki konserwatorskiej kształconych w krakowskiej ASP. Twórcza aktywność Profesora nie zamyka się w murach Uczelni. Jego imponujący dorobek obejmuje ponad sto pięćdziesiąt realizacji konserwatorskich. W Krakowie konserwował m.in. dekorację malarską Jana Matejki oraz elementy wystroju wnętrza Bazyliki Mariackiej; w kościele franciszkanów polichromię Stanisława Wyspiańskiego; wnętrza kaplic Matki Boskiej Bolesnej, św. Salomei, św. Eligiusza; portrety w galerii franciszkańskiej z przełomu XV/XVI w.: Św. Stanisława, Bp. Gamrata, Bp Latarskiego. W opactwie benedy
ktynów w niedalekim Tyńcu prowadził prace konserwatorskie w kościele, krużgankach i kapitularzu; konserwował polichromie, ołtarze i obrazy sztalugowe. Prof. Józefowi Nykielowi zawdzięczamy odkrycie i konserwację osiemnastowiecznej dekoracji Andrzeja Radwańskiego w kościele benedyktynek w Staniątkach. Jest on autorem licznych kopii temperowych, jak Stygmatyzacja św. Franciszka w ołtarzu głównym kościoła franciszkanów w Warszawie, Matki Boskiej Bolesnej w kościele franciszkanów w Krakowie, Matki Boskiej Łaskawej w Katedrach we Lwowie i Lubaczowie. Prof. Józef Nykiel czynnie uczestniczy w pracach Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa oraz pełni funkcję rzeczoznawcy Ministra Kultury i Sztuki w zakresie konserwacji dzieł sztuki. W uznaniu zasług odznaczony został nagrodami indywidualnymi MKiS (1977, 1984), Złotą Odznaką za Opiekę nad Zabytkami (1975), Złotym Krzyżem Zasługi (1981), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000).
Ta wszechstronna działalność Profesora znajduje swe źródło w jego życiowej pasji, którą poznać możemy bliżej dzięki niniejszej wystawie. Pasji tej, od której zaczęło się wszystko, pozostaje wierny.
Roman J. Kieferling
Konserwator, restaurator dzieł sztuki, profesor Akademii Sztuk Pięknych, artysta malarz Józef Nykiel. Tak właśnie możemy Go określić.
Wielu z nas pamięta inną konstrukcję kształcenia w ASP w Krakowie, co więcej wielu dzisiejszych profesorów tamtym trybem się kształciło. Trzeba było cztery lata studiować malarstwo lub rzeźbę, a potem były dwa lata specjalizacji.
Nie wdając się w szczegóły takiej konstrukcji trzeba powiedzieć, że wielu „wyszło to na zdrowie”. Prof. Józef Nykiel uczył się malarstwa w pracowni prof. Czesława Rzepińskiego – widać ślady tej szkoły w pracach prof. Nykiela. Szkoła to jedno, a wrażliwość malarska to coś, co się do szkoły przynosi i co szkoła powinna rozwinąć i utrwalić. Wielu z nas dobrze pamięta Rzepińskiego i jego bardzo poważne traktowanie zajęcia, jakim jest malarstwo. Oglądając prace prof. Józefa Nykiela – i obrazy i rysunki, bardzo łatwo znajdujemy personalną wrażliwość autora, ale także i malarską mądrość, którą można było posiąść w rozmowach przy płótnie, właśnie z Rzepińskim.
Pamiętam jakiś cień żalu, kiedy moi utalentowani koledzy po czterech latach „malarstwa” wybierali jakąś specjalizację. Wiadomo, życie pokazuje swoje twarde oblicze. Pojawia się rodzina, dzieci, trzeba zarabiać no i – co tu dużo mówić, wielu odeszło od sztalugi. Ale gdy w człowieku „siedzi malarz” to da o sobie znać. Tak jest w przypadku Józefa Nykiela. To przywołuje jakąś optymistyczna aurę.
„Tak trzymać” Panie Profesorze !!!
Prof. Stanisław Wiśniewski